Azbest to materiał, który przez długie lata był wykorzystywany w budownictwie, głównie z powodu swojej wytrzymałości i odporności na wysokie temperatury. Niestety, w ostatnich dekadach okazało się, że ma on fatalny wpływ na zdrowie. W artykule dowiesz się, czym dokładnie jest azbest, dlaczego stanowi zagrożenie oraz jak unikać niebezpieczeństwa związanego z tym materiałem.
Co to jest azbest?
Azbest to naturalny minerał, który występuje w postaci włóknistych kryształów. Został odkryty już w starożytności, jednak to dopiero w XIX wieku zaczął być wykorzystywany na masową skalę w budownictwie. Dzięki swojej odporności na ogień, świetnych właściwościach izolacyjnych i wytrzymałości, stał się materiałem idealnym do produkcji dachów, rur, płyt elewacyjnych czy podłóg. Jednak pomimo tych zalet, z biegiem czasu zaczęto dostrzegać jego poważne wady.
Włókna azbestowe są tak małe, że mogą łatwo dostać się do dróg oddechowych, a ich obecność w powietrzu stanowi realne zagrożenie. Po czasie, kiedy materiał ulega degradacji, włókna azbestu mogą zostać uwolnione do powietrza, co może prowadzić do poważnych chorób układu oddechowego.
W Polsce produkcja i używanie azbestu zostały zakazane już w 1997 roku, ale wciąż można znaleźć wiele starszych budynków, które zawierają ten niebezpieczny materiał. W związku z tym, wiedza o tym, czym jest azbest i jakie niesie ze sobą zagrożenia, jest niezwykle ważna.
Dlaczego azbest jest niebezpieczny?
Azbest, choć na pierwszy rzut oka niepozorny, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia. Zawarte w nim włókna, gdy dostaną się do płuc, mogą powodować powolne, ale nieodwracalne uszkodzenia. Wdychanie azbestu jest główną przyczyną chorób takich jak azbestoza, rak płuc czy międzybłoniak opłucnej, który jest bardzo trudny do wyleczenia.
Choroby wywołane azbestem mają długi okres inkubacji – objawy mogą pojawić się nawet po 20-30 latach od pierwszego kontaktu z tym materiałem. Dlatego też, nawet jeśli nie czujesz się źle, istnieje ryzyko, że szkody w organizmie zaczęły już postępować. To sprawia, że azbest jest materiałem wyjątkowo niebezpiecznym i podstępnym.
Azbest może występować w różnych częściach budynków – od dachów, przez rury, aż po podłogi czy izolację ścian. Dlatego tak ważne jest, by przy planowaniu remontów w starszych budynkach, szczególnie tych z lat 60-90, zachować szczególną ostrożność i zasięgnąć porady specjalistów.
Jak rozpoznać obecność azbestu?
Nie jest łatwo dostrzec azbest na pierwszy rzut oka, zwłaszcza w starszych budynkach, gdzie jest używany w różnych formach. Włókna azbestu są mikroskopijne i niewidoczne gołym okiem, a materiał sam w sobie wygląda bardzo podobnie do innych substancji budowlanych. Jeśli widzisz pęknięcia w płytach, które mogą zawierać azbest, to znak, że należy zachować ostrożność.
W przypadku starszych materiałów budowlanych, takich jak płyty azbestowe, rury czy dachy, zaleca się przeprowadzenie specjalistycznych testów. Najlepiej zlecić to profesjonalnej firmie zajmującej się usuwaniem azbestu, która posiada odpowiednie narzędzia i środki ochrony osobistej, by uniknąć kontaktu z niebezpiecznymi włóknami.
Nie zaleca się samodzielnego usuwania azbestu. Nawet jeśli czujesz się pewnie w swoim fachu, ryzyko wdychania włókien jest zbyt wysokie. Warto pamiętać, że prace związane z usuwaniem azbestu powinny być przeprowadzane przez wykwalifikowane firmy, które posiadają odpowiednie certyfikaty i doświadczenie w bezpiecznym usuwaniu tego materiału.
Jakie środki ostrożności podjąć?
Jeśli masz podejrzenia, że w Twoim domu lub miejscu pracy znajduje się azbest, należy podjąć odpowiednie kroki, by zminimalizować ryzyko. Przede wszystkim warto zlecić przeprowadzenie audytu budowlanego i sprawdzenie obecności azbestu przez specjalistów, którzy dysponują odpowiednimi narzędziami do pobierania próbek i analizy materiału.
Jeżeli azbest został już zidentyfikowany, ważne jest, aby nie próbować samodzielnie usuwać materiału, ani nie podejmować żadnych działań, które mogą spowodować uwolnienie włókien do powietrza. Zamiast tego należy niezwłocznie skontaktować się z firmą, która posiada doświadczenie w profesjonalnym usuwaniu azbestu.
Oprócz tego, warto zadbać o odpowiednią wentylację i regularnie monitorować stan techniczny budynku. Regularne kontrole stanu technicznego są najlepszym sposobem, by zapobiec niepotrzebnemu narażeniu się na szkodliwe działanie azbestu, a także dbać o bezpieczeństwo własne i innych osób.
